Marten sterft jong, op 28 jarige leeftijd, in 1641. Oopjen hertrouwt in 1647 met kapitein Maerten Dawy. Lang werd gedacht dat de man op het schilderij Maerten was en niet Marten. Pas in 1956 werd de ware identiteit van Marten ontdekt. Met een handschoen in zijn hand reikt Marten naar Oopjen. Zo maakt hij duidelijk dat zij zijn vrouw is, maar het is ook een symbool van de autoriteit van de man over de vrouw. De rozetten op de schoenen zijn enorm. Waarschijnlijk viel er eigenlijk niet mee te lopen, maar het was een modeverschijnsel van die tijd. Ze waren bedoeld als decoratie op de gesp en werden in de loop van de jaren steeds groter.

Altijd als ik in de buurt ben van het Rijksmuseum vraag ik of Marten en Oopje er ook zijn, maar nee, ze waren altijd in hun buitenverblijf “Het Louvre” in Parijs. Tot deze zomer….ik had geluk; ze waren thuis!! Met een grote smile naar de eregalerij waar ze inderdaad hingen te pronken…wat een schoonheden. Iedereen weet het wel; deze 2 schilderijen, die bij elkaar horen, zijn aangekocht door het Rijksmuseum en Het Louvre samen en afwisselend in Amsterdam of in Parijs te bewonderen. De tegels en het gordijn lopen door, van het ene in het andere schilderij, ze horen echt bij elkaar. Fijn dat ze samen zijn.

Het wordt vaak gezegd dat de schutters niet tevreden waren met het schilderij, maar daarover is niets bekend. Het zou kunnen dat sommige schutters die niet zo goed in beeld zijn gebracht niet zo blij waren, maar Rembrandt kreeg wel betaald en het schilderij is geaccepteerd en opgehangen. Hij kreeg echter lange tijd geen opdrachten meer voor een portret. Wat je hier ziet is musketier Jan Claesen die het slot schoon blaast van zijn musket. Na het afschieten moest het worden gereinigd. Het hondje op de voorgrond is minder precies geschilderd dan andere onderdelen. Het is vooral opvulling van een leeg vlak. Zo maakte Rembrandt onderscheid tussen belangrijke en minder belangrijke delen. Natuurlijk heeft iedereen dit schilderij wel eens in het echt gezien, mocht dat niet zo zijn dan met gezwinde spoed naar het Rijksmuseum! Voor meer info: www.rijksmuseum.nl

Zelf vind ik het altijd heel leuk om een groot schilderij in detail te bekijken; vaak overweldigt zo’n groot doek je een beetje. Zeker bij de Nachtwacht is dat het geval vind ik; er gebeurt zoveel!  Wat doet dat meisje daar bijvoorbeeld? Dit meisje draagt een kip met grote klauwen en daarachter, minder goed zichtbaar, een klover(een soort schietwapen). Vogelklauwen en de klover waren de symbolen van deze schutters, de kloveniers. De rol van het meisje is die van “mascotte” van de schutters. Verder valt op dat ze volop in het licht staat en veel lijkt op Saskia, Rembrandts vrouw die in 1642 overleed. Rembrandt deed ongeveer een jaar over het schilderen en verdiende er 1600 gulden mee. Hij schilderde het doek waarschijnlijk onder het afdak in zijn tuin aan de Sint-Anthoniesbreestraat omdat het niet in zijn atelier paste.

Deze week eens iets anders: een special over De Nachtwacht! Toch wel het bekendste schilderij van Nederland, denk ik en ook ver buiten onze grenzen. Zelf heb ik nog nooit over dit schilderij geschreven, omdat ik niet weet waar te beginnen…Er is zoveel over te vertellen dat zelfs deze special van 3 afleveringen niet in de buurt komt. Oorspronkelijk was de Nachtwacht breder dan in de huidige staat. Het had een meer rechthoekige vorm. In 1715 werd het schilderij verplaatst van de Kloveniersdoelen naar het stadhuis op de Dam, waar het niet op de muur paste. Er is toen een stuk afgesneden. De maat is toch best problematisch, want het past niet door veel deuren. Speciaal om die reden is er een luik gemaakt in de vloer voor het schilderij om het in te laten zakken als het onverhoopt verhuisd moet worden! Als je onder door het Rijksmuseum loopt vanaf het Museumplein zie je meteen in het begin in het dak het luik zitten!