Categoriearchief: Middeleeuwen

Synagoga | Anoniem | 1225-1237

Deze Synagoga staat naast het timpaan van het noordportaal van de kathedraal St. Peter und Georg in Bamberg. De Synagoge (een allegorische verbeelding van een joods bedehuis) wordt afgebeeld als een geblinddoekte dame (als de voorbereiding en/of het niet zien van de Ware Verlosser) met een (gebroken) lans en soms met afgewend gezicht. In de linkerhand (soms) de tafelen der wet, maar dan ondersteboven. Zij staat volgens sommigen symbool voor het anti-judaïsme en de gebroken lans als nederlaag. Opvallend is de gratie en elegantie van de figuur: een delicaat, fijn geplooid, omgord kleed stroomt om haar lichaam, waaronder de vrouwelijke lichaamsvormen naar voren komen. Door onderscheid te maken tussen het steunbeen en het speelbeen, beweegt je lichaam in een lichte draai. Ook hier weer duidelijk beweging in het lichaam. Een prachtig voorbeeld van de gotische beeldhouwkunst.

Ekkehard en Uta | Meester van Naumburg (toegeschreven) | 1245-60

Deze Naumburgse stichtersfiguren zijn het werk van de anonieme Meester van Naumburg. Uta was een markgravin van Meissen en haar echtgenoot. markgraaf Ekkehard II. De manier waarop hij deze Uta uitbeeldt, met haar mantel tot aan haar kin opgetrokken, lijkt ze een koele, hooghartige edelvrouw. In de vorige eeuw eigenden de nazi’s Uta toe als het archetype van Arische perfectie. Deze beelden zijn geen echte portretten, maar geïdealiseerde beeltenissen; deze mensen waren al jaren dood, de maker kon alleen hun namen kennen. Toch zijn het echte mensen die daar staan met uitdrukking in het gezicht en duidelijk een lichaam onder de kleding. De kleding in mooie plooien vallend; een duidelijk verschil met de Romaanse beelden.

De vergulde Madonna | Anoniem | 1255

Deze week prachtige gotische beelden. De gotiek is de naam voor een laatmiddeleeuwse stijl toegepast in de periode 1140-1500 in de beeldende kunst en de architectuur, die vooral aanwezig is in kerkgebouwen. De gotiek wordt gezien als de eerste echt vernieuwende stijl sinds de val van het Romeinse Rijk. De term gotiek werd voor het eerst vernoemd in 1550. In de beeldhouwkunst veranderen de beelden een beetje in echte mensen: ze krijgen uitdrukking in het gezicht en beweging in hun lichaam. Zoals deze prachtige madonna met kind op de gevel van de grootste gotische kathedraal, de Notre Dame, van Amiens. Ze lacht en kijkt haar kind aan. Ook de plooien van haar gewaad geven beweging aan.

De bankier en zijn vrouw | Quinten Metsys | 1514

Nu we virtueel aan het reizen zijn, vanwege de sluiting van de musea door coronacrisis, kunnen we ook net zo goed even naar het buitenland reizen! Dat gaat heel gemakkelijk. Eerlijk gezegd vond ik het een beetje tegenvallen wat ik daar tegen kwam; niet alle grote musea doen zo hun best als hier in Nederland, een gemiste kans zou ik zeggen. Wat ik wel vond op de site van Het Louvre in Parijs; fantastische 1 minuut filmpjes over een kunstwerk uit de collectie voor kinderen. Echt heel erg leuk! Hier zie je er een over bovenstaand schilderij van Metsys: www.louvre.frJe wordt doorgeschakeld naar YouTube, dus dat duurt even, maar het filmpje duurt dus maar 1 minuut; echt even kijken hoor!

Het Lam Gods (detail 2) | Jan van Eyck | 1425-1432

Ook deze afbeelding roept vragen op… Dit paneel zit in het midden boven het Lam. De vraag is of dit God de Vader is of Christus zetelend als rechter. Tot de 20ste eeuw werd de eerste interpretatie aangehouden. Belangrijke argumenten daarvoor waren; de aanwezigheid van een scepter en schoeisel, de afwezigheid van verwondingen en het feit dat hij samen met de duif en het Lam de Drievuldigheid ( Vader, Zoon en Heilige Geest) afbeeldt. Voor de tweede interpretatie pleiten o.a. de pelikanen en andere Christussymbolen op de troon en de wijzende vingen van Johannes de Doper naar de Goddelijke Heer. Ook staat op het gewaad “Koning der Koningen en Heer der Heeren”, beiden benamingen voor Christus. Het altaarstuk is altijd te zien in de Sint Baafskathedraal in Gent. Natuurlijk zal het op dit moment, i.v.m. de coronacrisis, anders zijn. Meer info: www.sintbaafskathedraal.be