Categoriearchief: Middeleeuwen

De Apocalyptische Vrouw | Albrecht Dürer | 1498

Een prachtig werk van Dürer ook in de collectie van museum De Reede in Antwerpen. Hoewel men werken uit de hele periode van de zestiende eeuw tot nu kan vinden is MDR geen historisch museum over de geschiedenis van de prentkunst. Wel wil het een vrijplaats zijn voor deze specifieke kunstvorm en mikt het daarbij vooral op kunstenaars die in beeld en streven de mens centraal stellen. Vier keer per jaar vindt een tijdelijke tentoonstelling plaats van werken in bruikleen. Net als de kerk is het museum een plek die tot reflectie en bezinning uitnodigt. “In hun stilte spreken de werken tot ons, bieden een mogelijkheid tot herkenning en troost, misschien tot een nieuw perspectief dat tot een begrip van onszelf en de ander kan leiden.” Dat is een mooi streven.

Anna-te-drieën | begin 16de eeuw

Een aantal weken gelden bezocht ik museum Krona in Uden, een museum voor religieuze kunst. Het is gevestigd in de vleugel van een eeuwenoude abdij die nog steeds bewoond wordt door de zusters Birgittinessen. In 1443 stichtten de volgelingen van Birgitta van Zweden een dubbelklooster voor zusters en broeders op het landgoed Koudewater bij Rosmalen: de Mariënwater. Voor het klooster werd in opdracht van de zusters van de Orde van de H. Birgitta van Zweden een groot aantal heiligenbeelden gemaakt door een anonieme beeldhouwer ‘Meester van Koudewater’. Een groot deel van deze werken werd op hun vlucht in 1713 door de zusters meegenomen naar hun nieuwe toevluchtsoord, de abdij Maria Refugie in Uden. Later kregen deze kunstschatten hun plek in de vaste (online) collectie van Museum Krona.  Van dit uiterst zeldzame beeld wordt algemeen aangenomen dat het afkomstig is uit het oude klooster van de Birgittinessen Mariënwater te Koudewater en dat het in ‘s-Hertogenbosch gehouwen is in een van de steenhouwersateliers, werkzaam voor de St. Jan.

Dulle Griet | Pieter Bruegel | 1563

Het hoogtepunt van de collectie van Museum Mayer van den Bergh is absoluut de recent gerestaureerde Dulle Griet van Pieter Bruegel de Oude. De jonge verzamelaar Fritz Mayer van den Bergh is alerter dan de prestigieuze musea en koopt het bizarre werk voor slechts 488 oude Belgische frank op een veiling in Keulen. Fritz doet de aankoop van zijn leven, want tot dat moment denkt men dat het meesterwerk verloren is. Bruegel heeft in dit werk twee tegenstellingen met elkaar gecombineerd: Dulle Griet op de voorgrond is de vrouw die zich gedraagt als een man, met de focus op hebzucht met daartegenover de Reus op de achtergrond die staat voor de man die zich gedraagt als een vrouw, met de focus op verspilling. Dit tegen de achtergrond van de hel, waar andere zonden aan bod komen bij de vechtende vrouwtjes, de duiveltjes en de minnende koppeltjes. Het is een prachtig schilderij waar je uren naar kunt kijken, zoveel gebeurt er. Bezoek dus Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen. Meer info: www.museummayervandenbergh.be

Madonna | Jean Foquet | 1554-1556

Nog zo’n prachtig topstuk van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen wat uitgeleend is aan Museum Mayer van den Bergh voor de tentoonstelling “Madonna ontmoet Dulle Griet”. Museum Mayer van den Bergh heeft zelf ook een indrukwekkende en zeer diverse kunstcollectie die Fritz Mayer van den Bergh(1858-1901) aan het eind van de 19de eeuw verzamelde. Het museum opende in 1904, drie jaar na zijn plotse dood door een val van een paard. Zijn moeder realiseerde postuum de levensdroom van haar zoon. Sinds 1951 wordt het museum beheerd door de stad Antwerpen. De verzameling zowat 3100 kunstvoorwerpen en bijna 2500 munten en penningen, is nog altijd die van één man: Fritz Mayer van den Bergh.

Madonna bij de fontein | Jan van Eyck | 1439

Al enkele jaren wacht ik met smart op de opening van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, waar ze al heel veel jaren aan een grootscheepse verbouwing bezig zijn. Er is nu eindelijk een openingsdatum bekend: 25 september 2022. Tot die tijd zijn sommige topstukken uitgeleend aan andere musea, zoals dit prachtige paneeltje van Jan van Eyk. Het is te zien tijdens de tentoonstelling “Madonna ontmoet Dulle Griet” in Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen. Al eerder heb ik geschreven over dit schilderijtje (ik zag het op de grote tentoonstelling van Jan van Eyck in Gent) maar ik was verheugd om het weer te zien! De tentoonstelling “Madonna ontmoet Dulle Griet is nog te zien tot 9 januari 2022. Meer info: www.museummayervandenbergh.be