Een detail van De tuin der lusten. Door details van zo’n werk te bekijken, ga je anders kijken; beter. Je wordt niet zo overweldigd door het geheel en je ziet zo sneller de schoonheid van het schilderij. Het leuke hiervan is dat je heel duidelijk kunt zien dat dit een bron van inspiratie is geweest voor het symbolisme en ook zeker voor het surrealisme van Dali bijvoorbeeld, zoveel eeuwen later! Over Bosch zelf is niet zoveel bekend. Hij heette eigenlijk Jheronimus Anthonissen van Aken, en later koos hij de naam van zijn geboorteplaats, ’s Hertogenbosch. als artiestennaam. Hij signeerde zijn werk zelden en de kopieën zijn ontelbaar. Zijn kunst is zeer persoonlijk, vol moeilijk te achterhalen betekenis. Dat kan ook mooi zijn, je kunt er zelf je ideeën over hebben en betekenis aan geven.

Dit jaar wordt het jaar van Bosch; het is 500 jaar geleden dat hij stierf. Om die reden veel aandacht voor hem. Op dit moment is “De hooiwagen” te zien in museum Booymans van Beuningen in Rotterdam, tot en met 24 januari. Vanaf 13 februari t/m 8 mei in Noord Brabantsmuseum in Den Bosch. Dit meesterwerk is helaas niet te zien; het hangt in Madrid en is te kwetsbaar om te vervoeren. Hij creëerde drie verschillende ideeën over de wereld in dit triptiek (drie panelen). Op het linker paneel schilderde hij het paradijs, met God die Adam en Eva samen brengt op de voorgrond. Op het grote centrale gedeelte krioelt het van de naakte mensen en exotische dieren. Op het rechtse houten paneel wordt de hel weergegeven, waar de mensheid vervallen is in ondeugd, waar huizen in brand staan en oorlogen woeden. Er wordt hulde gebracht aan het leven als thema. Alles en iedereen , mens en dier, leeft in harmonie met elkaar; een paradijs. Er zijn echter ook monsters en duivelse schepsels, wreedheden en kwellingen te zien, die de toeschouwer koude rillingen geven. Dat was nog nooit eerder vertoond en in die tijd was een echte “Bosch” een aanwinst voor menig kunstverzamelaar.