Categoriearchief: 18de en 19de eeuw

Witte koe | Paul Sérusier | 1895

In de filosofie van de Nabis stond centraal het zich bevrijden van de werkelijkheid. Het ging niet om het weergeven van de werkelijkheid, maar om de impressie die de werkelijkheid achterliet. Die indruk werd versterkt weergegeven ook door het gebruik van pure kleuren in een symbolische voorstelling. De werkwijze was eerst het tekenen van het object in de vrije natuur, en vervolgens het schilderen ervan uit het geheugen in het atelier. De beelden werden dan eventueel om esthetische redenen aangepast, zodat een harmonisch werk kon ontstaan. Voor Sérusier en de Nabis gold dat een schilderij de natuur moest verbeelden, het moest een gepassioneerd equivalent zijn van de indruk die men gekregen had. Schilderen was zo het vertalen van een gevoel in een beeld, het geven van een vorm en een kleur aan een gevoel.

De talisman | Paul Sérusier | 1888

Sérusier was een Frans kunstschilder. Hij wordt ingedeeld bij het postimpressionisme of bij het symbolisme, medeoprichter van Les Nabis. Rond 1883 schreef Sérusier zich in op de Académie Julian. Daar raakt hij bevriend met Maurice Denis. Samen met anderen als Bernard en Ibels bezoeken ze musea om de kunst te ontdekken. De eerste tentoonstelling met een werk van Sérusier is de Salon van Parijs in 1888. Hij toont er het schilderij Le Tisserand, en met succes. Vervolgens vertrekt Sérusier voor korte tijd naar Pont-Aven in Bretagne. Pont-Aven trok veel kunstenaars, de omgeving, met name de monding van de Aven, was zeer inspirerend voor velen. Daar ontmoette Sérusier Paul Gauguin, die hem adviezen gaf over hoe te schilderen. Een eerste resultaat is een schilderijtje op hout, Le Talism. Sérusier keert terug in Parijs met dit schilderij in zijn bagage. Het schilderij, de opzet, het kleurgebruik zijn op de Académie Julian onderwerp van heftige discussies. Degenen die zich aangesproken voelden door de werkwijze, door het resultaat, vormden een eigen groep. De naam die zij zichzelf gaven was ”Les Nabis”.

Whistlejacket | George Stubbs | 1762

Het derde uitgekozen topstuk van National Gallery was dit enorme portret van Whistlejacket van George Stubbs. Het is te zien geweest op een tentoonstelling enkele jaren geleden in het Mauritshuis in Den haag, maar ik was toen verhinderd en dat vond ik eigenlijk alleen jammer vanwege dit portret. En zeg nou zelf; hier hangt hij toch fantastisch! Mijn reisgenoot en vriendin Lilian vatte het geduld op om deze foto via het doorkijkje te nemen, omdat het zo mooi is, maar het vergde wel wat geduld om hem zo zonder andere kijkers er op te krijgen, maar de aanhouder wint… Stubbs was een gespecialiseerde paardenkunstenaar die in 1762 door de Markies van Rockingham werd uitgenodigd om “enkele maanden” door te brengen in Wentworth Woodhouse in Yorkshire, zijn belangrijkste landhuis. Whistlejacket was het renpaard van de Markies. Stubbs had veel paardenportretten geschilderd, met en zonder menselijke figuren, maar de heroïsche schaal en het gebrek aan achtergrond van Whitlejacket zijn “ongekend” in zijn werk en paardenportretten in het algemeen. Een eventueel volgend bezoek aan londen neem ik meer tijd voor de National Gallery (wat ook gratis te bezoeken is) want dat verdient dit bijzondere museum zeker! Meer info: www.nationalgallery.org.uk

The Lady of Shalott | John William Waterhouse | 1888

Als je in Tate Britain bent moet je zeker dit schilderij zien. Al vele malen op plaatjes gezien, maar in het echt toch overweldigend, zeker ook door de afmetingen: 153x200cm. Het toont de vrouwe van Shalott in een boot op weg naar Camelot, waar haar einde wacht. Drie keer langs gelopen en nog een poosje voor gezeten…prachtig! Het was heerlijk rustig in het museum, dus even fijn rond gedwaald. Een volgend bezoek aan Londen staat dit museum zeker weer op mijn to do lijst, want op mijn weg tot deze prachtige schilderijen kwam ik nog heel veel moois tegen. Zo op een doordeweekse dag was het heel rustig en de vaste collectie van Tate Britain is gratis te bewonderen. Meer info: www.tate.org,uk

Het ontwakende geweten | William Holman Hunt | 1853

Nog zo’n iconisch schilderij uit de tijd van de Pre-Rafaelieten uit de collectie van Tate Britain in Londen: “The Awakening of Conscience” lijkt op het eerste gezicht de weergave van een huiselijk tafereel. Intimiteit tussen man en vrouw komt echter zelden voor als thema in de victoriaanse schilderkunst en ook hier blijkt dat bij nader inzien niet het geval. Allerlei symbolen alsook de titel maken snel duidelijk dat het hier gaat om een gehuwde man en zijn maîtresse. Aan de opeen gedrukte handen van de jonge dame, precies in het midden van het werk, is te zien dat ze ringen draagt maar niet om haar trouwringvinger. De vrouw kijkt ietwat verschrikt op, alsof ze buiten iets heeft gehoord of gezien. Ze draait in de richting een raam tegenover haar, dat te zien is in de spiegel op de achtergrond. De spiegel reflecteert een wereld vol licht, een wereld van geluk, rechtsonder binnenvallend tot vlak voor haar voeten. Ze lijkt letterlijk en figuurlijk het licht te zien en zich te realiseren hoezeer ze gevangen zit in haar situatie. Aan de man daarentegen gaat dit inzicht voorbij.