Tag archieven: Jan Steen

Het Minneaanbod | Jan Steen | 1660-1669

Ook een prachtige Jan Steen op de tentoonstelling “Beet” in het Dordrechts Museum. Hij mag hier natuurlijk niet ontbreken als oer Hollandse schilder met ondeugende verwijzingen. Hier heeft de vis een erotische betekenis. De man met de haring heeft er zin in. Met zijn tong tussen zijn tanden biedt hij de rondborstige dame zijn haring en uien aan, verwijzingen naar het mannelijk geslachtsdeel. Het is duidelijk, hij wil met haar naar bed. Ook de man achterin maakt een schunnig gebaar en door de man links worden lustopwekkende walnoten gepeld.

Feestvreugde bij een herberg | Jan Steen | 1674

Dan hoort er ook nog een echt feestje bij een 5 jarig jubileum. Misschien is dit feest van Jan Steen een beetje te veel, maar ja, je hebt het niet altijd in de hand natuurlijk als je eenmaal begint…Lekkere hapjes, een drankje (iedereen die me kent lacht me nu uit, want ik ben echt geen drinker) en een dansje horen toch echt wel bij een goed feest. In de tijd van Jan Steen konden ze dat al heel goed en Jan steen legde het vast, zodat wij daar nu een mooi beeld van hebben. Gelukkig zijn ze bewaard gebleven en kun je ze in veel Nederlandse en buitenlandse Musea bewonderen.

Het Pinksterbloemfeest | Jan steen | 1663

In de 16de eeuw was het de gewoonte met Pinksteren het mooiste meisje van het dorp tot Pinksterblom of Meikoningin te kiezen, waarna zij met bloemen werd versierd en jongens om haar gunst dongen. Later, in de 17de eeuw, verviel het feest meer tot een kinderspel. Onder aanvoering van een met bloemen en sieraden versierde pinksterbloem of -bruid liep een kinderstoet van huis tot huis, om te zingen voor een kleine gift. De inzameling kwam soms ten goede van een charitatieve instelling zoals een weeshuis, maar werd ook vaak door de collectanten zelf verdeeld. Dit schilderij wordt ook wel “De kleine collectant” genoemd.  Jan Steen heeft meerdere versies van dit feest geschilderd.

Het Sint-Nicolaasfeest|Jan Steen|1665-1668

Ja, ook in de zeventiende eeuw werd er al Sinterklaas gevierd! Jan Steen schetste weer een mooi tijdsbeeld daarvan met dit schilderij. Het schoentje op de voorgrond is door iemand gezet, snoep en koek is er voor iedereen volop. Het meisje in het midden heeft zojuist een pop en een emmertje met cadeautjes gekregen. Het jongetje links kijkt minder blij. Hij kreeg de roe in zijn schoen, omdat hij stout is geweest! De grote koek die rechtop tegen het tafeltje staat, is van vroeger en wordt nu niet meer gebakken; een Duivenkater. Jan Steen schilderde ter lering en vermaak, hij wilde ons een spiegel voorhouden. Zijn schilderijen bevatten vaak kleine waarschuwingen en vermaningen, die ons leren dat we ons netjes moeten gedragen, anders krijg je de roe! Fijne pakjesavond allemaal!

Het doktersbezoek|Jan Steen|1660-1662

Jan Steens schilderijen zijn makkelijk te herkennen, een hoop activiteiten en een humoristische kijk op het leven. De “dokter” aan de zijde van het bed van het zieke meisje heeft weinig aandacht voor zijn patiënte, want hij krijgt een glas wijn aangereikt door de dienstmeid. Door zijn scheve hoed lijkt het alsof hij al een beetje beschonken is. Het doktersbezoek was één van Steens lievelingsonderwerpen. Hij heeft een kleine twintig variaties op dit thema geschilderd. De strekking is telkens hetzelfde; de vrouw lijdt aan “furor uterinus”, een toentertijd bekende en levensbedreigende ziekte die vooral jonge maagden trof en waarbij de baarmoeder door seksuele onthouding gevaarlijk op drift was geraakt. Zo’n meisje moest snel trouwen en het bed in met haar geliefde. De dokter in zijn nette pak was geen geneesheer, maar een echte kwakzalver. De po op de stoel en het urineflesje op tafel wijzen op zijn activiteit; het piskijken. Rechts bovenaan het trapje snuffelen twee hondjes aan elkaars achterwerk. Zij wijzen op de enige afdoende remedie voor de toestand van de patiënt; vrijen met haar geliefde. Dit schilderij is te bewonderen in het Mauritshuis.